Λούκουλλος, Λεύκιος Λικίνιος

(Lucius Licinius Lucullus, 117 – 58/56 π.Χ.). Ρωμαίος στρατηγός και πολιτικός, διάσημος για την πολυτελή ζωή του. Καταγόταν από αριστοκρατική, αλλά φτωχή οικογένεια. Αρχικά εργαζόταν στην υπηρεσία του Σύλλα στην Ασία, όπου και παρέμεινε στη συνέχεια, για να ελέγχει την είσπραξη των πολεμικών αποζημιώσεων που είχαν επιβληθεί στον ηττημένο Μιθριδάτη. Επιστρέφοντας στη Ρώμη, εξελέγη ύπατος (74 π.Χ.), παρά την εχθρική διάθεση πολλών Ρωμαίων και τις ραδιουργίες και επιθέσεις που σχεδιάστηκαν εναντίον του. Λίγο αργότερα κατάφερε να οριστεί ανθύπατος στην Κιλικία και να αναλάβει την αρχηγία στον νέο πόλεμο κατά του Μιθριδάτη, ο οποίος είχε νικήσει τον ύπατο Μάρκο Αυρήλιο Κότα και είχε εισβάλει στην Ασία. Μολονότι η Σύγκλητος φάνηκε πολύ φειδωλή στην παροχή πολεμικών μέσων, προσφέροντάς του μόνο πέντε λεγεώνες, ο Λ. κατόρθωσε να σημειώσει αποφασιστικές νίκες και να εξαναγκάσει τον Μιθριδάτη να διαχωρίσει τις δυνάμεις του, γεγονός που συνέτεινε στην αποδυνάμωση του στρατεύματος. Ο Λ. τον καταδίωξε έως τον Εύξεινο Πόντο, όπου τον νίκησε για μία ακόμη φορά, οπότε ο Μιθριδάτης αναζήτησε καταφύγιο στον γαμπρό του Τιγράνη, βασιλιά της Αρμενίας, ο οποίος αρνήθηκε να τον παραδώσει στους Ρωμαίους. Σε αυτή τη φάση ο Λ. με τόλμη, χωρίς να περιμένει την έγκριση της Συγκλήτου, εισέβαλε στην Αρμενία την άνοιξη του 69, με ολιγάριθμο στρατό, διέλυσε σε μικρό χρονικό διάστημα τις αρμενικές δυνάμεις, υπό την αρχηγία του Τιγράνη, και κατέλαβε τα Τιγρανόκερτα. Ωστόσο οι ραδιουργίες των οπαδών του Πομπηίου στη Ρώμη και η ανταρσία του στρατού, που είχε δυσαρεστηθεί από την αυστηρή πειθαρχία του Λ. και τις υποκινήσεις κάποιων αξιωματικών, οπαδών του Πομπηίου, τον υποχρέωσαν να σταματήσει. Μια επιτυχής προσπάθεια επανάστασης του Μιθριδάτη, στην οποία ο Λ. δεν μπόρεσε να αντιταχθεί εξαιτίας ανυπακοής του στρατού, οδήγησε τη ρωμαϊκή Σύγκλητο, παρακινημένη από τον Πομπήιο, να του αφαιρέσει τη διοίκηση, την οποία ανέλαβε τελικά ο τελευταίος (66). Τρία χρόνια αργότερα του δόθηκε η άδεια να τελέσει θρίαμβο, αλλά ο Λ. είχε ήδη αποφασίσει να απομακρυνθεί από τη δημόσια ζωή. Πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του ασχολούμενος αποκλειστικά με φιλολογικές και φιλοσοφικές μελέτες. Φωτισμένος προστάτης των γραμμάτων και των τεχνών, έγραψε ιστορία του Μαρσικού πολέμου, η οποία όμως δεν διασώθηκε. Το όνομά του έμεινε στην ιστορία λόγω της τρυφηλής ζωής του, όπου οφείλεται και η παροιμιώδης φράσης λουκούλλειο γεύμα, που υποδηλώνει ένα πολύ πλούσιο γεύμα.